Gıda işletmelerinin taşıması gereken asgari teknik – hijyenik şartlar

Bir gıda işletmesi aşağıda belirtilen bölümlerden oluşur. Bu bölümler biribirinden ayrılmış olmalı, çapraz bulaşmaya sebep olmamalıdır. Her bölüm başlığının altında maddeler halinde sorular yöneltilmektedir. Bir gıda işletmesinin mevzuat şartlarına uyabilmesi için, sorulan soruların cevaplarının tümü “evet” olmalıdır.

Ayrıca “Diğer Hususlar” başlığı altında yararlı ek bilgiler verilmiştir.

 

 

HAM MADDE DEPOSU                                                             

1-  Yeterli havalandırması var mı?

2-  Duvarlar ve zemin kolay temizlenebilir özellikte ve boyalı mı?

3-  Hammadde deposu, ham madde girişlerini üretim yerine girmeden alabilecek şekilde dizayn edilmiş mi?

4-  Tuvalete direk olarak açılmıyor mu? (Açılmamalı)

5-  Kapı altları ve pencereler haşere ve kemirgen girişlerine müsaade etmeyecek şekilde mi? (pencerelerde, kapılarda  sineklik veya hava perdeleri gibi sistemler olmalı, kapı altlarında açıklık bulunmamalı )

6-  Duvarlar, tavan ve kapılar açık renkle mi boyanmış?

7-  Hammaddeler direk yerle ve duvarlarla temas etmeyecek şekilde mi stoklanıyor?

 

ÜRETİM SAHASI

1-  Tavan açık renk ve boyalı mı?

2-  Yeterli havalandırma var mı?

3-  Diğer bölümlerden tamamen bağımsız mı?

4-  Duvarlar fayans veya benzer kolay temizlenebilir malzemeden mi?

5-  Zemin; fayans, epoksi vb malzemeden mi?

6-  Fayanslarda çatlak kırık var mı?

7-  Sıvı atık fazla miktarda var ise, bunların uzaklaştırılmasını sağlayacak üzerleri ızgaralı drenaj kanalları var mı?

8-  Üretim yeri tuvaletlere direk açılmıyor mu? (tuvaletler üretim alanına direk açılmamalı, yani üretim alanı içinde olmamalı)

9-  Kapı altları, pencere ve diğer açıklıklar haşere ve kemirgen girişlerini engelleyecek şekilde mi?

10- Lambalar muhafaza içinde mi? (kırılma veya patlama halinde cam parçalarının ürüne nüfuz etmemesi için)

11- Alet ve ekipmanlar korozyona uğramamış, temiz ve boyalı mı? (Çatlak, kırık olmamalı)

12- Üretim yeri iş akışına uygun ve iş sırasında karışıklığa yol açmayacak şekilde mi?

13- Girişlerde dezenfektanlı paspas var mı? (veya ayrı bir terlik, galoş vs kullanılmalı)

 

 

MAMUL MADDE DEPOSU

1-  Yeterli havalandırması var mı?

2-  Duvarlar ve zemin kolay temizlenebilir özellikte ve boyalı mı?

3-  Kapı altları ve pencereler haşere ve kemirgen girişlerine Müsaade etmeyecek şekilde mi?

4-  Duvarlar, tavan ve kapılar açık renkte boyalı mı?

5-  Mamul maddeler direk yerle temas etmeyecek , duvarlara temas etmeyecek şekilde mi stoklanıyor?

 

SOSYAL TESİSLER

1-  Çalışanlar, üretim yerine girmeden sosyal tesise girilecek şekilde dizayn edilmiş mi?

2-  Banyo ve tuvalet, soyunma-giyinme odası  var mı? (Erkek ve bayanlar için ayrı ayrı olmalı)

3-  Soyunma-giyinme odasında her çalışan için en az iki gözlü (temiz ve kirli çamaşırların konacağı ayrı gözler) dolaplar var mı?

4-  Üretim yerine girmeden ellerin yıkanacağı ve dezenfekte edileceği lavabo, alkol vs. sistemi bulunuyor mu?

5-  Banyolarda sıcak su var mı?

6-  Duvarlar ve zemin uygun mu? (yıkanabilir, temizlenebilir)

7-  Havalandırması yeterli mi?

8- Lavabolarda sıvı sabun, kağıt havlu var mı? (Musluklarının elle kumanda edilmeyen olması uygun olacaktır)

 

AMBALAJ DEPOSU

1-  Yeterli havalandırması var mı?

2-  Duvarlar ve zemin kolay temizlenebilir özellikte ve boyalı mı?

3-  Kapı altları ve pencereler haşere ve kemirgen girişlerine müsaade etmeyecek şekilde mi?

4-  Duvarlar, tavan ve kapılar açık renkte boyalı mı?

5-  Ambalaj malzemeleri direk yerle temas etmeyecek şekilde mi stoklanıyor?

 

DİĞER HUSUSLAR

1-  Portör muayeneleri ve akciğer filmleri olmalı (bütün çalışanlar için) (Akciğer filmleri yılda bir, Portör muayeneleri 6 ayda bir yapılacak)

2-  Pest kontroller yapılmalı. (böcek, kemirgen kontrolleri)

3-  Yemek fabrikalarında bulaşıkhane üretim yerinden ayrılmalı (Kirlenme ve buharlaşmayı önlemek için), Meyve sebze ve et mamulleri için ayrı dolaplar olmalı,  kırmızı et ve kanatlı etler ayrı dolaplara konulmalı. Yine yemek fabrikalarında et hazırlama ve sebze hazırlama tezgahları ayrı olmalıdır.

4-  Ambalaj malzemenin fazla kullanılmadığı yerlerde ayrı bir ambalaj deposu istenmeyebilir. Bunun yerine paketlemenin yapılacağı bölümde ambalaj malzemeleri için kapalı dolaplar yapılabilir.

5-  Kuruyemiş kavurup paketleyen yerlerde; kavurma ve paketleme yerleri tamamen ayrı olması yada uygun uzak bir yerde olmalıdır (Paketleme yerinde toz ve duman istenmez).

6-  İşyeri bir bütün olarak ele alınmalı, hammadde girişinden, en son aşamaya kadar giriş ve çıkışlar kontrollü ve mümkün olduğu kadar az kirlenmeye ve düzensizliğe yol açacak iş akımı sağlanmalıdır. (Ham maddenin üretim yerinden geçmeden depoya alınması, mamul madde deposunun paketlemeden sonraki bölümde tasarlanması, çalışanların ayrı bir kapıdan üretim yerinin içinden geçmeden ilk önce iş kıyafetlerini giyecekleri sosyal tesislere girmesi gibi).